تاج بندگی

رضا شاه پس از تنها سفر خارجی‌اش به ترکیه در ۱۲خرداد ۱۳۱۳، تحت تأثیر اقدامات غرب‌گرایانه آتاتورک قرار گرفت. در این دوره نیز شایعاتی درباره ممنوعیت حجاب در مدرسه‌های دخترانه پخش شد، ولی قانونی در این راستا تصویب نشد و جالب است که رضاخان آنقدر در اندیشه های شوم خود غرق بود که متوجه لطیفه خانم، همسر آتاتورک نشد چرا که وی در تمام سال های بعد از آزادی پوشش و بی بندی باری های ترکیه، با حجاب در کنار پادشاه حاضر می شد!

یکی از بزرگترین اشتباهات رضاخان اقدام نظامی و خشونت آمیز وی علیه فرهنگ ریشه دار حجاب بود در حالیکه این برنامه ننگین در ترکیه بصورت انتخابی و آرام صورت گرفت که البته همین امر موجب شد تا بلافاصله پس از تبعید رضاخان در سال 1320 و شروع سلطنت پسرش محمدرضاشاه، حجاب دوباه به صحن جامعه و آموزشگاه ها برگردد که البته از این پس محمدرضاشاه به عکس پدر، کاملا زیرکانه و با برنامه ریزی های فرهنگی اقدام به از بین بردن حجاب کرد؛ آنگونه که شاید زن می توانست در انتخاب پوشش اجتماعی اش آزاد باشد اما جامعه آنقدر در سخره گرفتن حجاب بارور شده بود که اندیشه پست بودن پوشش به آهستگی در ذهن زنان نفوذ می کرد که محمدرضا در این امر شوم موفق تر از پدرش عمل کرد.

در اوایل حکومت محمدرضاشاه وی دستور داده بود تا تمام زنان بدکاره از پوشش چادر استفاده کنند و این امر که به شدت موجب مخدوش شدن چهره حجاب در میان مردم شده بود باعث شد که زنان محجبه نیز به مانتو و مقنعه های بلند گرایش پیدا کنند که البته یکی دیگر از عوامل کنار گذاشتگی چادر توسط عده ای از زنان مومن در آن زمان کمبود چادر مناسب به دلیل کشف حجاب رضاخانی بود و تنها چادر در اختیار زنان، چادر های نماز بود که به دلیل باز بودن و نداشتن پوشش حداکثری، زنان مدتی مانتوهای بلند و گشاد را به آن ترجیح دادند که البته با ایده های جدید و تکامل پیدا کردن طرح های چادر دوباره به سمت حجاب برتر خود گرایش پیدا کردند.

در آذر 1314 قانون حذف حجاب توسط شاه علنی شد و 17 دیماه همان سال با حضور رضاشاه، معروف به رضا میرپنج به همراه ملکه پهلوی و دخترانش که بدون حجاب در جشن فارغ التحصیلی دانشسرای مقدماتی حضور یافتند، حکم ممنوعیت حجاب به مرحله اجرا در امدد

نخستین کسانی که به ترک حجاب روی آوردند زنان خانواده های درباری و وزرا بودند و در پی آن کمپین هایی برای دفاع از حقوق زنان تشکیل شد که در آن مجمع ها چیزی جز رواج بی بندی باری و کشاندن نامناسب زن در صحنه جامعه و سست کردن بنیاد خانواده وجود نداشت.

ناگفته نماند که چندین سال پیش از فرمان کشف حجاب، رضاخان اقدام به شورش علیه حجاب مردان کرد تا در پیرو ذلیل کردن اندیشه غیرت مندانه مردان مسلمان ایران زمین شرایط را برای بی حجابی زنانشان و عدم اعتراض مردان فراهم کند که در پی این اهداف شوم، اقدام به کوتاه کردن کت بلند مردان با قیچی در خیابان ها کردند و با یکسان شدن پوشش کلاه ها و القای فرهنگ تجددگرایانه مردان غربی، زمینه را برای تقلید آنان از مردمان اروپا فراهم کردند تا آنجا که پس از 17 دیماه بسیاری از مردان به راحتی با قضیه حذف حجاب کنار آمدند و بعضا زنان خود را مجبور به این امر می کردند چرا که روحیه غیرت ورزی در آن ها به شدت کمرنگ و بعضا نابود شده بود.

انتخاب فصل زمستان برای به اجرا درآمدن این حکم یکی از سیاست های پهلوی بود چرا که زنان می توانستند در ابتدای امر که بعضا شرم و حیا اجازه بی حجابی و برهنگی نمی داد، با پوشش های ضخیم زمستانه در جامعه حاضر شوند و پس از چند ماه و عرف شدن این موضوع و از میان روی شرم زنانه، با برهنگی بیشتری در تابستان به چشم آیند.

فرمان کشف حجاب رضاخانی یکی از حوادث شوم و غیرقابل بخشش تاریخ است که تبعات ننگین آن تا امروز ادامه دارد اما واژه هایی چون نجابت، عفت، حجاب و پاکدامنی از عناصر وجودی غیرقابل حذف زن مسلمان ایرانی است که شاید غبار بگیرد ولی هرگز از بین نمی رود.